คาถาเลิกจองเวร

ถ้าวันหนึ่ง  คุณถูกเบียดเบียน  ถูกทำร้าย
คุณจะทำอย่างไรกับคนที่มาทำร้ายคุณ

และยิ่งไปกว่านั้น
ถ้าเขาทำร้ายคนที่คุณรัก  ทำให้พ่อแม่หรือลูกของคุณต้องตาย
คุณจะทำอย่างไร
.....

เจ้าชายองค์หนึ่งต้องพลัดพรากจากดินแดนของตนตั้งแต่ยังอยู่ในครรภ์
พระราชบิดาและพระราชมารดาถูกพระราชาจากต่างแดนบุกเข้ามายึดราชบัลลังก์
เมื่อทรงแพ้สงคราม  จึงต้องปลอมพระองค์ไม่ให้ใครรู้จัก  หลบหนีไปประทับอยู่ในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง
ครั้นเจ้าชายองค์นั้นทรงเจริญวัย  ก็ได้ไปศึกษาศิลปวิทยาอยู่นอกเมือง

ต่อมา  พระราชบิดาและพระราชมารดาถูกพระราชาพระองค์นั้นจับได้
และถูกจับปลงพระชนม์ทั้ง ๒ พระองค์

เวลานั้น  เจ้าชายทรงสำเร็จศิลปวิทยาทุกแขนงแล้ว  กำลังเสด็จกลับ
ก็ได้ข่าวของพระราชบิดาและพระราชมารดา

ถ้าเราเป็นเจ้าชายองค์นั้น  เราจะทำอย่างไร
.....

หลายคนอาจจะเคยได้ยินสำนวนหนังจีนกำลังภายในที่ว่า
"君子报仇，十年不晚"
"ลูกผู้ชาย  ๑๐ ปีล้างแค้นก็ยังไม่สาย"

เจ้าชายองค์นั้นได้ปลอมตัวเข้าไปทำงานรับใช้ในวัง
จนได้รับแต่งตั้งเป็นมหาดเล็กคนสนิทภายใน

วันหนึ่ง  ได้ติดตามพระราชาออกไปล่าสัตว์
มีโอกาสได้พาพระราชาแยกออกไปจากกองทหารติดตาม
เมื่ออยู่กันเพียงลำพัง ๒ พระองค์
และเจ้าชายก็มีพระขรรค์พกติดตัวอยู่ด้วย

เมื่อโอกาสเอื้ออำนวยเช่นนี้  ถ้าเราเป็นเจ้าชาย  เราจะทำอย่างไร
.....

ในสถานการณ์ที่เอื้ออำนวยต่อการแก้แค้นนี้  เจ้าชายทรงดำริว่า
"พระราชาองค์นี้แย่งชิงราชบัลลังก์ของเราไป
และได้ปลงพระชนม์ชีพพระราชบิดาและพระราชมารดาของเราอีกด้วย
บัดนี้  เป็นเวลาที่เราจะได้แก้แค้นแล้ว"

ขณะเดียวกัน  ก็ทรงดำริว่า
"พระราชบิดาได้ตรัสสั่งไว้เมื่อใกล้จะสวรรคตว่า
'เจ้าอย่าเห็นแก่ยาว  อย่าเห็นแก่สั้น
เวรย่อมไม่ระงับด้วยการจองเวร  แต่ระงับได้ด้วยการไม่จองเวร'
การที่เราจะละเมิดพระดำรัสสั่งของพระราชบิดานั้นไม่ควรเลย"

ความคิดทั้ง ๒ นี้ผลัดกันผุดขึ้นอยู่ในใจของเจ้าชาย
ถ้าเราเป็นเจ้าชาย  เราจะปล่อยให้ความคิดไหนเป็นฝ่ายชนะ
.....
(อ่านเพิ่มเติมได้ในทีฆาวุวัตถุ)


คาถาที่พระราชบิดาให้เจ้าชายไว้  ทำให้เจ้าชายเลิกจองเวรได้  คือ

อย่าเห็นแก่ยาว  คือ  อย่าได้จองเวรให้ยืดเยื้อ

อย่าเห็นแก่สั้น  คือ  อย่าแตกร้าวจากมิตรเร็วนัก

เวรย่อมไม่ระงับด้วยการจองเวร  คือ
พระราชบิดาพระราชมารดาของเจ้าชายถูกปลงพระชนม์แล้ว
ถ้าเจ้าชายปลงพระชนม์ชีพของพระราชาพระองค์นั้นบ้าง
คนของพระราชานั้นก็จะตามฆ่าเจ้าชาย
คนของเจ้าชายก็จะตามฆ่าคนพวกนั้นอีก
เป็นวงจรจองเวรกันไปมา  ไม่จบสิ้น

เวรระงับได้ด้วยการไม่จองเวร  คือ
เจ้าชายไม่ปลงพระชนม์พระราชาพระองค์นั้น
พระราชาก็ไม่ถือโทษเอาผิดเจ้าชาย
ต่างให้ชีวิตแก่กันและกัน
การจองเวรก็จบลง

ถ้าเรานึกถึงคาถานี้ได้  ความโกรธแค้นในใจก็น่าจะลดน้อยลง
.....

อีกคาถาหนึ่งที่น่าจะเป็นประโยชน์  ช่วยเตือนสติให้เราเลิกจองเวรได้
คือ  "เรามีกรรมเป็นของตน  เป็นผู้รับผลของกรรม"

การที่เราถูกทำร้าย  ถูกเบียดเบียน
ก็เพราะเราเคยทำร้ายหรือเบียดเบียนคนอื่นมาก่อนในอดีต

ซึ่งถ้าเราทำร้ายหรือเบียดเบียนตอบกลับไปอีก
เราก็จะถูกทำร้ายหรือเบียดเบียนอีกในอนาคต
"เวรก็จะไม่ระงับด้วยการจองเวร"

หวังว่า ๒ คาถานี้คงจะช่วยให้เลิกจองเวรกันได้บ้างนะครับ
..........


คลิกอ่านเพิ่มเติมในพระไตรปิฎกและอรรถกถาที่เกี่ยวข้อง
๑. ทีฆาวุวัตถุ (ว่าด้วยทีฆาวุกุมาร)